Выдающиеся греческие поэты

Οδυσσέας Ελύτης  Одисеас Элитис

 

Одисеас Элитис (1911-1996) Псевдоним, настоящее имя - Одисеас Алепуделис

Родился 2 ноября 1911 в Ираклионе (о.Крит). Псевдоним составил из начальных букв греческих слов, означающих: Греция, упование, свобода, красота. Изучал право в Афинском университете. Начинал как певец природы, однако после Второй мировой войны в его мировоззрении совершился перелом.
Элитис - лауреат Нобелевской премии по литературе 1979.
Самое знаменитое произведение поэта - цикл мифологических стихотворений Достойно есть (Аксион эсти, 1959). В числе значительных стихотворных книг Элитиса - Ориентации (1936) и Мария Нефеле (1978), утверждающие святость сотворенного мира, несмотря на все его ужасающие изъяны.
Умер Элитис 18 марта 1996.

Список произведений

Монограмма - текст, перевод - аудио

http://elytis.edicypages.com/en

 

 

Όμορφη και παράξενη πατρίδα

Όμορφη και παράξενη πατρίδα
ω σαν αυτή που μου 'λαχε δεν είδα

Ρίχνει να πιάσει ψάρια πιάνει φτερωτά
στήνει στην γη καράβι κήπο στα νερά
κλαίει φιλεί το χώμα ξενιτεύεται
μένει στους πέντε δρόμους αντρειεύεται

Όμορφη και παράξενη πατρίδα
ω σαν αυτή που μου 'λαχε δεν είδα

Κάνει να πάρει πέτρα την επαρατά
κάνει να τη σκαλίσει βγάνει θάματα
μπαίνει σ' ένα βαρκάκι πιάνει ωκεανούς
ξεσηκωμούς γυρεύει θέλει τύρρανους

Όμορφη και παράξενη πατρίδα
ω σαν αυτή που μου 'λαχε δεν είδα.

 

ΤΑ 'ΔΑΤΕ ΤΑ ΜΑΘΑΤΕ

Στίχοι: Οδυσσέας Ελύτης Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης

Ήταν μια θεία θέληση
κι ενός αγίου τάμα
Εμείς οι δυο να σμίξουμε
και να γενεί το θάμα:

Οι βάρκες ν' ανεβαίνουνε
ως τα ψηλά μπαλκόνια
Κι οι ορτανσίες να πετούν
καθώς τα χελιδόνια

Ν' ανάβουν οι άγιοι κερί
στη χάρη των δυονώ μας
Και τα ψαράκια να φυλούν
την άκρη των ποδιών μας

Όλος ο κόσμος ν' απορεί
μωρέ τι να 'ν' και τούτο
Με το μπουζούκι να λαλεί
και το μικρό λαγούτο:

-Τα 'δατε τα μάθατε
μια αγάπη που εγεννήθη
Άνθρωπος δεν την κατελεί
κι ο Άδης ενικήθη.

О том святые Господа
на небесах молили,
Чтоб встретились с тобою мы
и чудо сотворили –

Чтобы рыбачьи челноки
с домами вровень плыли
И в тёплом ветре лепестки
гортензии кружили

Чтоб зажигались огоньки в церквах
за нашу радость
И серебристые мальки
к ногам твоим ласкались

И вот так диво восклицал
народ смотря на это
И под бузуки распевал
везде по белу свету:

– Вы видели вы поняли
какой любовь бывает –
И выше силы смертного,
и смерть одолевает.

FULGUR CONDITUM

 

 

Το μαγισσάκι

 

Από τους χρόνους τους παλιούς τό 'χω βαθύ μεράκι
να βγω στις πέρα θάλασσες να βρω το μαγισσάκι
Τ' άπιαστο σαν αερικό στην εμορφιά του Μάης
που αν κάνεις να τον μυριστείς αλίμονό σου εκάεις

Έβγα έβγα μαγισσάκι χτύπα χτύπα το ραβδάκι
ντο και ρε και μι και φα μες στα ροζ τα σύννεφα
.
Τι ζουμπούλια και τι κρίνα τι και τούτα τι κι εκείνα
ντο και ρε και φα και μι φούχτα μου και δύναμη

Ποιος θα μου δώκει δύναμη κι ένα μακρύ καμάκι
.
να βγω στις πέρα θάλασσες να βρω το μαγισσάκι
.
Που 'ναι σπηλιά του ο ουρανός άγγελος η μαμά του
κι αφρός το φουστανάκι του στην άκρια του
κυμάτου

Χτύπα χτύπα το ραβδάκι γίνε το νερό στ' αυλάκι
φα και ρε και μι και ντο μες στο μπλε το ξάγναντο
Τα παπιά και τα βαπόρια παν μαζί και πάνε χώρια
.
έξι τέσσερα κι οχτώ γούρι μου και φυλαχτό   

Ανοίξτε πύλες κι εκκλησιές ν' ανάψω ένα κεράκι
.
να κάνει θαύμα στα κρυφά για με το μαγισσάκι
Που να κοιμάμαι ξυπνητός να τρέχω ξαπλωμένος
.
και να με λεν χωρίς καρδιά μα να 'μαι ερωτευμένος
.

Έβγα έβγα μαγισσάκι χτύπα χτύπα το ραβδάκι
ντο και ρε και μι και φα μες στα ροζ τα σύννεφα
Τα παπιά και τα βαπόρια παν μαζί και πάνε χώρια
έξι τέσσερα κι οχτώ γούρι μου και φυλαχτό

Не помню сам который год / Одну мечту лелею
Уплыть за дальний горизонт / За маленькою Феей
Неуловимая как тень / Под сумерками мая
Кто раз притронулся к тебе / Погиб, того не зная

Выйди маленькая Фея / Топни туфелькой своею
До и ре и вздох и взмах / Свет в жемчужных
облаках
Что за лилии я вижу / Те вдали и эти ближе
До и ми и ре и ля / Силы пригоршня моя

Кто даст мне лодку и весло / Кто даст попутный
ветер
Уплыть за дальний горизонт / Найти её и
встретить.
Её пещера – небосклон / И мать её – Святая
И платья пенится подол / Вдоль берега по краю
.

Выйди маленькая Фея / Топни туфелькой своею
Фа и ре и до и си / В голубеющей выси
Пароходы и дельфины / Кто-то в порт а кто-то
мимо
Шесть и восемь да и нет / Крестик мой и амулет

Откройте в церкви ворота / И я войду с
лампадкой
Замолви слово за меня / И поколдуй украдкой
Хочу шептать когда молчу / И видеть сны бессонным
И слыть бесчувственным хочу / Но вечно быть влюблённым

[Выйди маленькая Фея / Топни туфелькой своею
Фа и ре и до и си / В голубеющей выси
Шесть и восемь да и нет / Крестик мой и амулет

 FULGUR CONDITUM

 

 

 

ΜΑΡΙΝΑ

Στίχοι: Οδυσσέας Ελύτης Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης

Δώσε μου δυόσμο να μυρίσω
λουίζα και βασιλικό
Μαζί μ' αυτά να σε φιλήσω
και τι να πρωτοθυμηθώ

Τη βρύση με τα περιστέρια
των Αρχαγγέλων το σπαθί
Το περιβόλι με τ' αστέρια
και το πηγάδι το βαθύ

Τις νύχτες που σε σεργιανούσα
στην άλλην άκρη τ' ουρανού
Και ν' ανεβαίνεις σε θωρούσα
σαν αδελφή του Αυγερινού

Μαρίνα πράσινό μου αστέρι
Μαρίνα φως του Αυγερινού
Μαρίνα μου άγριο περιστέρι
και κρίνο του καλοκαιριού


Сорви мне трав, что так люблю я
сорви чабрец и базилик
Потом тебя я поцелую
и что мне вспомнить в этот миг

Колодец гулкий или пламя
Архистратигова меча
Сады созвездья над садами
и птичью стаю у ключа

Как уводил я мглой ночною
тебя на край земли и там
Смотрел, как ты зари сестрою
восходишь ввысь по небесам.

Моя Марина, ирис лета
Марина, дикий голубь мой
Зелёный луч мой, в час рассвета пролитый утренней звездой.

© Fulgur Conditum. All rights reserved. http://weltschmerz.fm/erota/ .

 

Το Δελφινοκόριτσο

 

Εκεί στης Ύδρας τ' ανοιχτά και των Σπετσώ
Να σου μπροστά μου ένα δελφινοκόριτσο.

Μωρέ του λέω πού 'ν' το μεσοφόρι σου
Έτσι γυμνούλι πας να βρεις τ' αγόρι σου;

Αγόρι εγώ δεν έχω μου αποκρίνεται
Βγήκα μια τσάρκα για να δω τι γίνεται.

Δίνει βουτιά στα κύματα και χάνεται
Ξανανεβαίνει κι απ' τη βάρκα πιάνεται.

Θε μου συχώρεσέ μου σκύβω για να δω
Κι ένα φιλί μου δίνει το παλιόπαιδο.

Σα λεμονιά τα στήθη του μυρίζουνε
Κι όλα τα μπλε στα μάτια του γυαλίζουνε.

Χάιντε μωρό μου ανέβα και κινήσαμε
Πέντε φορές τους ουρανούς γυρίσαμε.

Όσ' άστρα γύρω βρίσκονται - Σαπφώ

Οδυσσέας Ελύτης

Οσ’ άστρα γύρω βρίσκονται στην έκπαγλη σελήνη 
το φωτεινό τους πρόσωπο
κρύβουν κάθε φορά που εκείνη 
ολόγιομη καταλάμπει τη γη 
ανεβαίνοντας
ασημοκαπνισμένη
ασημοκαπνισμένη ολόγιομη καταλάμπει τη γη ανεβαίνοντας
ασημοκαπνισμένη
ασημοκαπνισμένη

 

  Произведения О. Элитиса

Ποιήματα

«Προσανατολισμοί», (1940)
«Ηλιος ο πρώτος, παραλλαγές πάνω σε μιαν αχτίδα», (1943)
«Άσμα ηρωικό και πένθιμο για τον χαμένο ανθυπολοχαγό της Αλβανίας», (1946)
«Το Άξιον Εστί», (1959)
«Έξη και μια τύψεις για τον ουρανό», (1960)
«Το φωτόδεντρο και η δέκατη τέταρτη ομορφιά», (1971)
«Ο ήλιος ο ηλιάτορας», (1971)
«Το Μονόγραμμα», (1972)
«Τα Ρω του Έρωτα», (1973)
«Τα Ετεροθαλή», (1974)
«Σηματολόγιον», (1977)
«Μαρία Νεφέλη», (1978)
«Τρία ποιήματα με σημαία ευκαιρίας», (1982)
«Ημερολόγιο ενός αθέατου Απριλίου», (1984)
«Ο Μικρός Ναυτίλος», (1988)
«Τα Ελεγεία της Οξώπετρας», (1991)
«Δυτικά της λύπης», (1995)
«Εκ του πλησίον»
«Η ποδηλάτισσα»
«Ήλιος ο πρώτος», (1943)

Πεζά, δοκίμια

«Η Αληθινή φυσιογνωμία και η λυρική τόλμη του Ανδρέα Κάλβου», (1942)
«2χ7 ε» (συλλογή μικρών δοκιμίων)
«Ο ζωγράφος Θεόφιλος», (1973)
«Ανοιχτά χαρτιά» (συλλογή κειμένων), (1973)
«Αναφορά στον Ανδρέα Εμπειρίκο», (1977)
«Η μαγεία του Παπαδιαμάντη», (1975)
«Τα Δημόσια και τα Ιδιωτικά», (1990)
«Ιδιωτική Οδός», (1990)
«Εν λευκώ» (συλλογή κειμένων), (1992)
«Ο κήπος με τις αυταπάτες», (1995)

Μεταφράσεις

«Δεύτερη γραφή»
«Σαπφώ»
«Η αποκάλυψη», (1985)